Jakie zabiegi medyczne są dozwolone, gdy śmierć jest nieuchronna? Drukuj

1. Pragnienie Ĺźycia i jego obrona są wszczepione w naturę ludzką. MoĹźemy to zauwaĹźyć, gdy w momencie zagroĹźenia zasłaniamy się ręką, bądĹş uciekamy przed grożącym Ĺźyciu niebezpieczeństwem. Objawienie BoĹźe zawarte w Piśmie świętym wyraĹşnie podkreśla, Ĺźe człowiek istnieje z woli Boga i Ĺźe Ĺźycie jest wielkim Jego darem danym człowiekowi w depozyt, by z niego korzystał , dbał o nie i cieszył się nim, zasługując na wieczną szczęśliwość. Wydany jesienią 2008 r. przez Stolicę Apostolską dokument pt. „Dignitatis personae” w pierwszym zdaniu przypomina, iĹź „kaĹźdej istocie ludzkiej, od początku aĹź po naturalną śmierć, naleĹźy się godność osoby”.

Powstaje pytanie, do jakiego stopnia mamy obowiązek troszczyć się o nasze Ĺźycie, z jakich środkĂłw medycznych jesteśmy zobowiązani skorzystać, a z jakich moĹźemy zgodnie z sumieniem zrezygnować.

2. Z całą pewnością musimy odrzucić działania bezpośrednio niszczące Ĺźycie na kaĹźdym etapie jego istnienia, od poczęcia aĹź do naturalnej śmierci. Stąd aborcja i eutanazja w ogĂłle nie mogą być brane pod uwagę. W oczach BoĹźych kaĹźde Ĺźycie ma wielką wartość (por. KKK 2270, 2276), o czym bardzo często przypominał nam Jan Paweł II.
Mimo naleĹźytej troski o zdrowie, nieuniknione są choroby i Ĺ›mierć. Kościół poucza, Ĺźe chrześcijanin w sytuacji choroby, w ramach odpowiedzialności za BoĹźy dar Ĺźycia, zobowiązany jest uĹźyć zwyczajnych środkĂłw leczenia, a więc środkĂłw dostępnych finansowo, dających rozsądną nadzieję przywrĂłcenia zdrowia i nie powodujących wielkich cierpień czy wielkiego kalectwa.
Chrześcijanin jednak godzi się z faktem nieuniknionej śmierci, łącząc się w tym ze zbawczymi cierpieniami i Ĺ›miercią Chrystusa. Z tej racji w sytuacji ciężkiej choroby moĹźe zrezygnować z tzw. „uporczywej terapii”, czyli zaprzestać „zabiegĂłw medycznych kosztownych, ryzykownych, nadzwyczajnych lub niewspółmiernych do spodziewanych rezultatĂłw” (KKK 2278). „Nie zamierza się w ten sposĂłb zadawać śmierci; przyjmuje się, Ĺźe w tym przypadku nie moĹźna jej przeszkodzić” (KKK 2278). Mieliśmy tego przykład w ostatnich dniach Ĺźycia Sługi BoĹźego Jana Pawła II, ktĂłry zdając sobie sprawę z sytuacji prosił, by pozwolono mu odejść do domu Ojca. Zaakceptował własną śmierć rezygnując z uporczywej terapii.

3. Co moĹźemy zrobić i co powinniśmy zrobić dla osĂłb chorych nieuleczalnie? Przede wszystkim powinniśmy otoczyć ich miłością, by ich umieranie nie było w samotności, i stworzyć im naleĹźytą opiekę. Pierwszorzędną formą bezinteresownej miłości wobec nieuleczalnie chorego jest opieka paliatywna, ktĂłra ze wszech miar jest godna poparcia (KKK 2279). Jej celem jest złagodzenie cierpienia w końcowym stadium choroby. Ponadto nawet jeśli śmierć jest uwaĹźana za nieuchronną, nie mogą być przerwane zwykłe zabiegi przysługujące osobie chorej. „Stosowanie środkĂłw przeciwbĂłlowych, by ulĹźyć cierpieniom umierającego, nawet za cenę skrĂłcenia jego Ĺźycia, moĹźe być moralnie zgodne z ludzką godnością, jeĹźeli śmierć nie jest zamierzona, ani jako cel, ani jako środek, lecz jedynie przewidywana i tolerowana jako nieunikniona” (KKK 2279). „Niemniej jednak nie naleĹźy pozbawiać umierającego świadomości bez powaĹźnych przyczyn: w obliczu zbliĹźającej się śmierci ludzie powinni być w stanie wypełnić swoje obowiązki moralne i rodzinne, zwłaszcza powinni mieć moĹźliwość w pełni świadomego przygotowania się na ostateczne spotkanie z Bogiem.” (Jan Paweł II, Evangelim vitae, 65).
Zapytajmy: Czy szanuję własne i cudze zdrowie i Ĺźycie od poczęcia aĹź po naturalną śmierć? Czy jestem wyczulony na chorobę bliskich, by nieść im pomoc?

4. Zapamiętajmy: Chory moĹźe godziwie zrezygnować z tzw. „uporczywej terapii”, czyli z zabiegĂłw medycznych zbyt kosztownych, ryzykownych, nadzwyczajnych lub niewspółmiernych do spodziewanych rezultatĂłw (por. KKK 2278). Zwykłe zabiegi przysługujące osobie chorej nie mogą być przerwane, nawet jeśli śmierć jest uwaĹźana za nieuchronną. Za godziwe naleĹźy uznać stosowanie środkĂłw przeciwbĂłlowych by ulĹźyć cierpieniom umierającego (KKK 2279).

Ks. Bronisław Sałkowski

ĹšrĂłdło http://katechetyczny.diecezjaplocka.pl/1166,l1.html