PiÄ te przykazanie koĹcielne: âTroszczyÄ siÄ o potrzeby wspĂłlnoty KoĹcioĹa" |
1. KaĹźda parafia oprócz wymiaru duchowego ma równieĹź wymiar materialny. Wierni gromadzÄ
siÄ w wybudowanych czÄsto z wielkim trudem i przez wieki ozdabianych koĹcioĹach i kaplicach. Do dóbr doczesnych parafii zalicza siÄ teĹź cmentarz, plebania, sale dla grup duszpasterskich, czy zabudowania gospodarcze. Wszystkie one sĹuĹźÄ
wspólnocie: dziÄki nim mamy gdzie siÄ modliÄ, czy gromadziÄ na róĹźnego rodzaju spotkania. Dobra te wymagajÄ
jednak ciÄ
gĹej troski. Dlatego piÄ
te przykazanie koĹcielne przypomina, Ĺźe obowiÄ
zkiem katolika jest „troszczyÄ siÄ o potrzeby wspólnoty KoĹcioĹa”.
2. WyjaĹnienie zasadnoĹci piÄ
tego przykazania koĹcielnego znajdujemy w Kodeksie Prawa Kanonicznego (kan. 222). Nakazuje on wiernym dbaÄ o zabezpieczenie kultu w ich wspólnocie parafialnej (Msza ĹwiÄta, sakramenty, uroczystoĹci odpustowe), prowadzenie dziaĹalnoĹci charytatywnej, wychowawczej, misyjnej oraz godziwego utrzymania duszpasterzy.
Dzieje Apostolskie tak opisujÄ owÄ troskÄ o byt materialny w czasach wczesnego chrzeĹcijaĹstwa: „Nikt […] nie cierpiaĹ niedostatku, bo wĹaĹciciele pól albo domów sprzedawali je i przynosili pieniÄ dze ze sprzedaĹźy, i skĹadali je u stóp ApostoĹów. KaĹźdemu teĹź rozdzielano wedĹug potrzeby” (Dz 4,34-35). W historii KoĹcioĹa owa troska o wspólnotÄ dokonywaĹa siÄ w róĹźny sposób i zaleĹźaĹa od sposobu organizacji spoĹeczeĹstwa. Przez stulecia (od Ĺredniowiecza aĹź po XIX wiek) stosowano dziesiÄcinÄ, czyli oddawanie na potrzeby KoĹcioĹa dziesiÄ tej czÄĹci dochodu; w niektórych krajach stosuje siÄ tzw. podatek koĹcielny, który pĹaci kaĹźdy, kto deklaruje siÄ jako wierzÄ cy; w Polsce byt parafii uzaleĹźniony jest od ofiar, skĹadanych przez wiernych przy róĹźnych okazjach. WaĹźne jest jedno: poczucie odpowiedzialnoĹci za wspólnotÄ, do której naleĹźÄ. Podobnie jak doroĹli czĹonkowie rodziny troszczÄ siÄ o byt wszystkich jej czĹonków, tak równieĹź kaĹźdy katolik ma obowiÄ zek ĹoĹźyÄ na rzecz wspólnoty KoĹcioĹa.
3. Poprzez chrzest stajemy siÄ czĹonkami KoĹcioĹa i powinniĹmy braÄ czynny udziaĹ w jego Ĺźyciu. Bycie katolikiem zobowiÄ
zuje do „troski o potrzeby wspólnoty KoĹcioĹa”. Przykazanie nie precyzuje dokĹadnie, jakie sÄ
to potrzeby. NajczÄĹciej myĹlimy o aspekcie finansowym, czyli ofiarach pieniÄĹźnych skĹadanych „na tacÄ”. Podczas ogĹoszeĹ parafialnych kapĹani czÄsto informujÄ
, Ĺźe bÄdÄ
one przeznaczone, np. na potrzeby seminarium, KUL, misji czy parafii. PieniÄ
dze „z tacy” sÄ
w gĹównej mierze wydawane na zakup potrzebnych w ĹwiÄ
tyni rzeczy, na opĹacenie rachunków i podatki. Nie sÄ
to jednak – jak niesĹusznie wielu uwaĹźa – pieniÄ
dze „dla ksiÄdza”. Na osobiste utrzymanie kapĹanów skĹadajÄ
siÄ ofiary zĹoĹźone z racji sprawowanych przez nich Mszy ĹwiÄtych (tzw. „intencje mszalne”) oraz np. ofiary, skĹadane z okazji Ĺlubu czy chrztu. Kodeks Prawa Kanonicznego stwierdza, Ĺźe „wierni skĹadajÄ
cy ofiarÄ, aby w ich intencji byĹa odprawiana Msza ĹwiÄta, przyczyniajÄ
siÄ do dobra KoĹcioĹa oraz uczestniczÄ
przez tÄ ofiarÄ w jego trosce o utrzymanie szafarzy” (KPK kan. 946).
PiÄ te przykazanie koĹcielne ma jednak nie tylko aspekt finansowy. DbaĹoĹÄ o potrzeby KoĹcioĹa moĹźe byÄ bowiem wyraĹźona poprzez ofiarowanie wĹasnej pracy przy budowie czy remoncie ĹwiÄ tyni. MoĹźna sĹuĹźyÄ swoim doĹwiadczeniem czy radÄ , np. w kwestiach ekonomicznych czy prawnych. Przykazanie koĹcielne realizujÄ piÄ te takĹźe ci, którzy obejmujÄ opiekÄ duchowÄ i materialnÄ rodziny, znajdujÄ ce siÄ w trudnej sytuacji, a takich w kaĹźdej parafii nie brakuje. Gorliwa modlitwa to teĹź jeden z aspektów troski o KoĹcióĹ.
4. ZapamiÄtajmy: Posiadanie dóbr doczesnych przez KoĹcióĹ ma na celu „organizowanie kultu BoĹźego, zapewnienie godziwego utrzymania duchowieĹstwa oraz innych pracowników koĹcielnych, prowadzenie dzieĹ apostolatu i miĹoĹci, zwĹaszcza wobec biednych” (KPK, kan. 1254 § 2). Troska o dobra doczesne KoĹcioĹa i o utrzymanie instytucji koĹcielnych, a takĹźe o ludzi ubogich, jest obowiÄ
zkiem wszystkich wiernych.
Renata Kraszewska
|