Przykazania kościelne Drukuj
1. Wielu z nas, przed przystąpieniem do Komunii świętej generalnej (dziś – uroczyste odnowienie przyrzeczeń chrztu świętego) zdawało egzamin z „Katechizmu dla dzieci starszych” („duĹźy katechizm”), który na początku ubiegłego wieku zatwierdził do uĹźytku w diecezji płockiej bł. abp Antoni Julian Nowowiejski. Katechizm ten mówił, Ĺźe „oprócz przykazań Boskich jest jeszcze pięć przykazań kościelnych”, które nazywają się kościelnymi „bo je ustanowił Kościół”. Na pytanie „kto Kościołowi dał władzę ustanawiania przykazań?” Katechizm odpowiadał: „władzę ustanawiania przykazań dał Kościołowi sam Pan Jezus”.
 
2. Kościół został ustanowiony przez Chrystusa na sposób społecznej i widzialnej wspólnoty. To wymaga norm i przepisów, aby jego hierarchiczna i organiczna struktura była widzialna, aby wykonywanie władzy sprawowania sakramentu było naleĹźycie uporządkowane, aby wzajemne odniesienia wiernych były układane według sprawiedliwości umocnionej miłością; aby wspólne przedsięwzięcia, podejmowane, do prowadzenia Ĺźycia chrześcijańskiego doskonalej przez prawo kościelne były podtrzymywane, umacniane i popierane (por. Konstytucja Apostolska Jana Pawła II promulgująca nowy Kodeks Prawa Kanonicznego, 25.01.1983).
Ustanawiane przez Kościół w ciągu wieków nakazy i zakazy są zakorzenione w ewangelicznym orędziu samego Chrystusa lub teĹź wyrastają z Jego nauczania. Zadanie ich interpretacji Jezus powierzył Apostołom i ich następcom, zapewniając im specjalną pomoc Ducha prawdy. „Kto was słucha, Mnie słucha” – mówi Jezus do Apostołów (Łk 10,16). Jak świadczy nauczanie z czasów apostolskich, a więc Dzieje Apostolskie, Listy św. Pawła i innych Apostołów, Kościół ustanowił normy, zasady postępowania i wskazania dla swoich członków, związane z kontekstem historycznym i kulturowym. Wraz z rozwojem Kościoła poszerzało się i doskonaliło prawo kościelne. Jest ono zawarte w rozporządzeniach papieĹźy, biskupów, soborów powszechnych, synodów, w księgach pokutnych, w przepisach liturgicznych, w kodeksie prawa kanonicznego.
 
Przykazania kościelne są nakazami Kościoła, które określają minimum religijno-moralnych zobowiązań katolików. Ich katalog sięga czasów średniowiecza. Nowe sformułowanie pięciu przykazań kościelnych dla Kościoła w Polsce zostało zatwierdzone przez Kongregację Nauki Wiary 22 maja 2002 r. Obecnie brzmią one następująco:
 
I. W niedzielę i Ĺ›więta nakazane uczestniczyć we Mszy świętej i powstrzymywać się od prac niekoniecznych.
II. Przynajmniej raz w roku przystąpić do sakramentu pokuty.
III. Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym przyjąć Komunię świętą.
IV. Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w okresach pokuty powstrzymywać się od udziału w zabawach.
V. Troszczyć się o potrzeby wspólnoty Kościoła.
 
Te sformułowania równią się nieco od tych, których nauczyliśmy się na pamięć wiele lat temu. Zmieniła się teĹź w pewnych przypadkach wykładnia Kościoła co treści przykazań. Nie zmienia się jednak ich istota.
 
3. Jak naucza Katechizm Kościoła Katolickiego, przykazania kościelne odnoszą się „do Ĺźycia moralnego, które jest związane z Ĺźyciem liturgicznym i czerpie z niego moc. Obowiązujący charakter tych praw pozytywnych ogłoszonych przez władzę pasterską ma na celu zagwarantowanie wiernym niezbędnego minimum ducha modlitwy i wysiłku moralnego oraz wzrastania w miłości Boga i bliĹşniego” (KKK 2041).
Prawdziwa moc tych przykazań nie zawiera się w zewnętrznym autorytecie, ani teĹź w czysto formalnym ich wypełnianiu. Człowiek głęboko wierzący, umocniony darem nowego Ĺźycia w Chrystusie i napełniony Duchem Świętym potrafi w pełni odczytać sens wszelkich przykazań.
Zastanowię się: jakie jest moje posłuszeństwo wobec przepisów Kościoła?
 
4. Zapamiętajmy: „Pięć przykazań kościelnych ma na celu zagwarantowanie wiernym niezbędnego minimum ducha modlitwy, Ĺźycia sakramentalnego, wysiłku moralnego oraz wzrastania w miłości Boga i bliĹşniego” (KomKKK 431).

Bp Roman Marcinkowski

Ĺšródło http://katechetyczny.diecezjaplocka.pl/1224,l1.html