Dekalog w Tradycji KoĹcioĹa |
1. „Religia wĹasnej roboty jest tyle samo warta, co pieniÄ
dz wĹasnej roboty. Taka religia jest faĹszywym pieniÄ
dzem przed Bogiem” – napisaĹ w jednym ze swoich listów pasterskich biskup Linzu w Austrii Franz Joseph Rudiger (1811-1880). To porównanie trafnie obrazuje wagÄ, jakÄ
przywiÄ
zujemy do tego, by wiara, którÄ
otrzymaliĹmy, i którÄ
przekazujemy kolejnym pokoleniom, byĹa autentyczna. JeĹli tak troszczymy siÄ o autentycznoĹÄ pieniÄ
dza, to o ileĹź bardziej powinniĹmy siÄ troszczyÄ o autentycznoĹÄ naszej wiary! TÄ autentycznoĹÄ gwarantuje nam trwajÄ
ca dwa tysiÄ
ce lat, niezmienna Tradycja KoĹcioĹa.
2. Czym jest Tradycja? Jak czytamy w Katechizmie KoĹcioĹa Katolickiego, „Przez TradycjÄ KoĹcióĹ w swej nauce, w swym Ĺźyciu i kulcie uwiecznia i przekazuje wszystkim pokoleniom to wszystko, czym on jest, i to wszystko, w co wierzy” (KKK 78). Przekazuje wiÄc takĹźe – w niezmiennej co do istoty postaci – Dekalog, którego aktualnoĹÄ potwierdziĹ sam Chrystus, kiedy na pytanie mĹodzieĹca „Nauczycielu, co dobrego mam czyniÄ, aby otrzymaÄ Ĺźycie wieczne?” odpowiedziaĹ „jeĹli chcesz osiÄ
gnÄ
Ä Ĺźycie, zachowaj przykazania”, a potem wymieniĹ kolejne nakazy Dekalogu (por. Mt 19,16-19). TÄ samÄ
odpowiedĹş dawaĹ i daje do dziĹ KoĹcióĹ wszystkim wierzÄ
cym, którzy pragnÄ
osiÄ
gnÄ
Ä zbawienie. Na przestrzeni minionych wieków „Tradycja KoĹcioĹa, bÄdÄ
c wierna Pismu ĹwiÄtemu i idÄ
c za przykĹadem Jezusa, zawsze przyznawaĹa Dekalogowi pierwszorzÄdnÄ
rolÄ i znaczenie” (KKK 2064).
3. RóĹźne sÄ
formy przekazywania Dekalogu. Od czasów Ĺw. Augustyna – ĹźyjÄ
cego na przeĹomie IV/V wieku – „dziesiÄÄ przykazaĹ” zajmuje uprzywilejowane miejsce w katechezie, przygotowujÄ
cej ludzi do przyjÄcia sakramentu chrztu Ĺw. Od XV wieku ustaliĹ siÄ zwyczaj wyraĹźania przykazaĹ w formuĹach rymowanych, Ĺatwych do zapamiÄtania i o pozytywnym charakterze; ta forma przedstawiania Dekalogu zachowaĹa siÄ do naszych czasów. Opracowywane na uĹźytek wiernych katechizmy równieĹź zawierajÄ
wykĹad moralnoĹci chrzeĹcijaĹskiej, uĹoĹźony najczÄĹciej wedĹug porzÄ
dku „dziesiÄciu przykazaĹ” (por. KKK 2065). Przekazywanie Dekalogu uĹatwia nam takĹźe przypominanie go w codziennej modlitwie, gdy powtarzamy jego sformuĹowania w pacierzu katechizmowym.
Jak czytamy w Katechizmie KoĹcioĹa Katolickiego, „podziaĹ i numeracja przykazaĹ ulegaĹy zmianom w ciÄ gu wieków” (KKK 2066), niezmienna pozostaje ich – przekazywana przez TradycjÄ KoĹcioĹa – treĹÄ. Katechizm zawiera podziaĹ przykazaĹ ustalony przez Ĺw. Augustyna, tradycyjnie stosowany w KoĹciele katolickim, a przyjÄty takĹźe przez luteraĹskie wyznania wiary. „Ojcowie greccy dokonali nieco innego podziaĹu, który zachowaĹ siÄ w KoĹcioĹach prawosĹawnych i we wspólnotach reformowanych” – mówi Katechizm (KKK 2066). DziesiÄÄ przykazaĹ wyraĹźa wymagania miĹoĹci Boga i bliĹşniego. Trzy pierwsze przykazania odnoszÄ siÄ bardziej do miĹoĹci Boga; siedem zaĹ pozostaĹych uczy i wskazuje, w jaki sposób naleĹźy miĹowaÄ bliĹşniego (por. KKK 2067). Nauczanie KoĹcioĹa, wyraĹźone miÄdzy innymi przez sobory: trydenckim i watykaĹskim II podkreĹla, Ĺźe „dziesiÄÄ przykazaĹ” obowiÄ zuje chrzeĹcijan zawsze i wszÄdzie, i Ĺźe kaĹźdy czĹowiek zobowiÄ zany jest do ich wypeĹniania (por. KKK 2068). „Biskupi, jako nastÄpcy ApostoĹów, otrzymujÄ od Pana... misjÄ nauczania wszystkich narodów i gĹoszenia Ewangelii wszelkiemu stworzeniu, aby wszyscy ludzie przez wiarÄ, chrzest i wypeĹnianie przykazaĹ dostÄ pili zbawienia” – mówi soborowa Konstytucja dogmatyczna o KoĹciele (KK 24).
4. ZapamiÄtajmy: „Tradycja KoĹcioĹa, bÄdÄ
c wierna Pismu ĹwiÄtemu i idÄ
c za przykĹadem Jezusa, zawsze przyznawaĹa Dekalogowi pierwszorzÄdnÄ
rolÄ i znaczenie” (KomKKK 438). DziesiÄÄ przykazaĹ wyraĹźa wymagania miĹoĹci Boga i bliĹşniego. Trzy pierwsze przykazania odnoszÄ
siÄ do miĹoĹci Boga, a siedem pozostaĹych do miĹoĹci bliĹşniego (por. KKK 2067). ObowiÄ
zujÄ
one kaĹźdego chrzeĹcijanina niezaleĹźnie od miejsca i czasu. Do dziĹ nie straciĹy nic ze swej aktualnoĹci.
Ks. Tomasz BiaĹobrzeski
|