Okres ĹwiÄ
t wielkanocnych kojarzy siÄ zwykle z procesjÄ
rezurekcyjnÄ
. Od momentu chrztu Ĺw. wierzÄ
cy idzie za Jezusem Chrystusem. Podobnie podczas procesji wierni kroczÄ
za NajĹwiÄtszym Sakramentem oraz symbolami: paschaĹem, figurÄ
ZmartwychwstaĹego i krzyĹźem z czerwonÄ
stuĹÄ
. Procesja rezurekcyjna odbywa siÄ w parafiach bezpoĹrednio po zakoĹczeniu Wigilii Paschalnej albo przed pierwszÄ
MszÄ
Ĺw. w Dniu Zmartwychwstania, wczesnym rankiem. WyraĹźa ona pragnienie kroczenia w Ĺźyciu za Chrystusem pozostajÄ
cym w KoĹciele pod eucharystycznymi postaciami Chleba i Wina: „A oto Ja jestem z wami przez wszystkie dni, aĹź do skoĹczenia Ĺwiata” (Mt 28,20).
Bardziej uzasadnione jest praktykowanie procesji rezurekcyjnej w noc poprzedzajÄ
cÄ
NiedzielÄ Zmartwychwstania, gdyĹź podczas Wigilii Paschalnej ogĹoszona zostaje Ĺwiatu radoĹÄ z pustego grobu. MówiÄ
o tym m.in. Ĺpiew uroczystego Alleluja i biblijne czytania. Jednak w wielu parafiach wierni gromadzÄ
siÄ o Ĺwicie, Ĺźeby wraz ze wschodem sĹoĹca, obwieĹciÄ Ĺwiatu radoĹÄ z tego, Ĺźe ĹmierÄ zostaĹa pokonana. Przepisy liturgiczne dopuszczajÄ
tÄ moĹźliwoĹÄ tam, gdzie istnieje taka tradycja.
WĹród znaków, które towarzyszÄ
przeĹźywaniu liturgii uroczystoĹci Zmartwychwstania PaĹskiego na pierwszy plan wysuwa siÄ paschaĹ. Ta wielkanocna Ĺwieca zajmuje centralne miejsce w ĹwiÄ
tyni — obok oĹtarza — od Wigilii Paschalnej do uroczystoĹci ZesĹania Ducha ĹwiÄtego. Jest symbolem ZmartwychwstaĹego Chrystusa, który sam o sobie powiedziaĹ: „Ja jestem ĹwiatĹoĹciÄ
Ĺwiata” (J 8,12). W WigiliÄ PaschalnÄ
, podczas Liturgii ĹwiatĹa (nazywanej „Lucernarium”), zapala siÄ wielkanocnÄ
ĹwiecÄ od poĹwiÄconego przedtem ognia. W uroczystej procesji paschaĹ wnosi siÄ do koĹcioĹa, gdzie ma przypominaÄ sĹup ognia, który prowadziĹ naród wybrany przez pustyniÄ ku wolnoĹci (por. Wj 13,21). PaschaĹ jest takĹźe znakiem przypominajÄ
cym ZmartwychwstaĹego Chrystusa wyprowadzajÄ
cego ludzkoĹÄ z niewoli grzechu ku wolnoĹci dzieci BoĹźych. Jego doniosĹoĹÄ wyraĹźa liturgia Wigilii Paschalnej, podczas której oddaje siÄ mu czeĹÄ w Ĺpiewie, zwanym „Exsultet”: „(...) przyjmij, Ojcze ĹwiÄty (...) tÄ ĹwiÄcÄ, owoc pracy pszczelego roju”.
PaschaĹ jest bogato zdobiony, a jego ornamentacja ma gĹÄbokÄ
wymowÄ. W samym Ĺrodku Ĺwiecy widnieje krzyĹź z piÄcioma woskowymi ziarnami symbolizujÄ
cymi piÄÄ ran Chrystusa, które pozostaĹy na uwielbionym Ciele ZmartwychwstaĹego Pana. Cyfry bieĹźÄ
cego roku wskazujÄ
, iĹź Jezus Chrystus jest Panem obecnego czasu, a pierwsza i ostatnia litera alfabetu greckiego — alfa i omega — Ĺźe do Niego naleĹźÄ
takĹźe historia i przyszĹoĹÄ — On jest poczÄ
tkiem i kresem wszystkiego (por. Ap 1,8). Dokumenty KoĹcioĹa zalecajÄ
, by Ĺwieca paschalna byĹa odlana z wosku, co roku nowa, i miaĹa znacznÄ
wielkoĹÄ.
Po zakoĹczeniu okresu wielkanocnego paschaĹ ustawia siÄ przy chrzcielnicy i zapala podczas udzielania sakramentu chrztu. Od niego zapala siÄ chrzcielne Ĺwiece nowo ochrzczonych, na znak ich wĹÄ
czenia przez chrzest w tajemnicÄ Ĺmierci i zmartwychwstania Chrystusa. Ustawia siÄ go takĹźe przy trumnach zmarĹych podczas pogrzebu, wyraĹźajÄ
c w ten sposób wiarÄ w zmartwychwstanie na koĹcu czasów.
Obok oĹtarza, oprócz paschaĹu, w okresie PiÄÄdziesiÄ
tnicy paschalnej umieszcza siÄ takĹźe figurÄ ZmartwychwstaĹego. Zazwyczaj Chrystus ZmartwychwstaĹy przedstawiany jest w czerwonej szacie, symbolizujÄ
cej Jego zbawczÄ
MÄkÄ. JednÄ
rÄkÄ ma uniesionÄ
ku górze w geĹcie bĹogosĹawieĹstwa, którego peĹnia pĹynie z otwartego Grobu, w drugiej trzyma chorÄ
giew — znak zwyciÄskiej mocy. To wyobraĹźenie Chrystusa jest jakby echem Jego sĹów: „(...) miejcie odwagÄ: Jam zwyciÄĹźyĹ Ĺwiat” (J 16,33).
W okresie ĹwiÄ
t paschalnych na krzyĹźu zawiesza siÄ czerwonÄ
stuĹÄ, która zwykle jest czÄĹciÄ
stroju liturgicznego diakonów, prezbiterów i biskupów. Oznacza ich pasterski urzÄ
d i uczestnictwo w kapĹaĹstwie sakramentalnym. W okresie wielkanocnym zawieszona na krucyfiksie przypomina, Ĺźe Chrystus jest NajwyĹźszym KapĹanem, który na oĹtarzu KrzyĹźa zĹoĹźyĹ najdoskonalszÄ
OfiarÄ — „sam staĹ siÄ KapĹanem, OĹtarzem i Barankiem Ofiarnym”. Czerwony kolor w liturgii symbolizuje ogieĹ i krew.
W czasie ĹwiÄ
t wielkanocnych eksponuje siÄ takĹźe symbol baranka. Ĺťydzi w Starym Testamencie skĹadali w ofierze wĹaĹnie baranka, a w noc Paschy zobowiÄ
zani byli spoĹźyÄ go przed wÄdrówkÄ
z niewoli ku wolnoĹci (por. Wj 12,3—14). Dlatego Jezus, który zĹoĹźyĹ siebie w ofierze, jest prawdziwym Barankiem, który zostaĹ zabity i nabyĹ dla Boga swojÄ
KrwiÄ
wszystkich ludzi (por. Ap 5,9). On jest Barankiem Paschalnym, który otwiera pieczÄcie apokaliptycznej ksiÄgi (zob. Ap 5—6). Dlatego w ĹwiÄ
tyniach moĹźemy zobaczyÄ wizerunek baranka siedzÄ
cego na ksiÄdze z siedmioma pieczÄciami. Baranek jest takĹźe czÄstym motywem wielkanocnym zdobiÄ
cym szaty liturgiczne oraz symbolem czÄsto obecnym w naszych domach w czasie ĹwiÄ
t Zmartwychwstania PaĹskiego.
ĹšródĹo - http://www.opoka.org.pl/biblioteka/T/TA/TAL/symbole_zmartwychwstania.html
|