1. Wielu z nas, przed przystÄ
pieniem do Komunii ĹwiÄtej generalnej (dziĹ – uroczyste odnowienie przyrzeczeĹ chrztu ĹwiÄtego) zdawaĹo egzamin z „Katechizmu dla dzieci starszych” („duĹźy katechizm”), który na poczÄ
tku ubiegĹego wieku zatwierdziĹ do uĹźytku w diecezji pĹockiej bĹ. abp Antoni Julian Nowowiejski. Katechizm ten mówiĹ, Ĺźe „oprócz przykazaĹ Boskich jest jeszcze piÄÄ przykazaĹ koĹcielnych”, które nazywajÄ
siÄ koĹcielnymi „bo je ustanowiĹ KoĹcióĹ”. Na pytanie „kto KoĹcioĹowi daĹ wĹadzÄ ustanawiania przykazaĹ?” Katechizm odpowiadaĹ: „wĹadzÄ ustanawiania przykazaĹ daĹ KoĹcioĹowi sam Pan Jezus”.
2. KoĹcióĹ zostaĹ ustanowiony przez Chrystusa na sposób spoĹecznej i widzialnej wspólnoty. To wymaga norm i przepisów, aby jego hierarchiczna i organiczna struktura byĹa widzialna, aby wykonywanie wĹadzy sprawowania sakramentu byĹo naleĹźycie uporzÄ
dkowane, aby wzajemne odniesienia wiernych byĹy ukĹadane wedĹug sprawiedliwoĹci umocnionej miĹoĹciÄ
; aby wspólne przedsiÄwziÄcia, podejmowane, do prowadzenia Ĺźycia chrzeĹcijaĹskiego doskonalej przez prawo koĹcielne byĹy podtrzymywane, umacniane i popierane (por. Konstytucja Apostolska Jana PawĹa II promulgujÄ
ca nowy Kodeks Prawa Kanonicznego, 25.01.1983).
Ustanawiane przez KoĹcióĹ w ciÄ
gu wieków nakazy i zakazy sÄ
zakorzenione w ewangelicznym orÄdziu samego Chrystusa lub teĹź wyrastajÄ
z Jego nauczania. Zadanie ich interpretacji Jezus powierzyĹ ApostoĹom i ich nastÄpcom, zapewniajÄ
c im specjalnÄ
pomoc Ducha prawdy. „Kto was sĹucha, Mnie sĹucha” – mówi Jezus do ApostoĹów (Ĺk 10,16). Jak Ĺwiadczy nauczanie z czasów apostolskich, a wiÄc Dzieje Apostolskie, Listy Ĺw. PawĹa i innych ApostoĹów, KoĹcióĹ ustanowiĹ normy, zasady postÄpowania i wskazania dla swoich czĹonków, zwiÄ
zane z kontekstem historycznym i kulturowym. Wraz z rozwojem KoĹcioĹa poszerzaĹo siÄ i doskonaliĹo prawo koĹcielne. Jest ono zawarte w rozporzÄ
dzeniach papieĹźy, biskupów, soborów powszechnych, synodów, w ksiÄgach pokutnych, w przepisach liturgicznych, w kodeksie prawa kanonicznego.
Przykazania koĹcielne sÄ
nakazami KoĹcioĹa, które okreĹlajÄ
minimum religijno-moralnych zobowiÄ
zaĹ katolików. Ich katalog siÄga czasów Ĺredniowiecza. Nowe sformuĹowanie piÄciu przykazaĹ koĹcielnych dla KoĹcioĹa w Polsce zostaĹo zatwierdzone przez KongregacjÄ Nauki Wiary 22 maja 2002 r. Obecnie brzmiÄ
one nastÄpujÄ
co:
I. W niedzielÄ i ĹwiÄta nakazane uczestniczyÄ we Mszy ĹwiÄtej i powstrzymywaÄ siÄ od prac niekoniecznych.
II. Przynajmniej raz w roku przystÄ
piÄ do sakramentu pokuty.
III. Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym przyjÄ
Ä KomuniÄ ĹwiÄtÄ
.
IV. ZachowywaÄ nakazane posty i wstrzemiÄĹşliwoĹÄ od pokarmów miÄsnych, a w okresach pokuty powstrzymywaÄ siÄ od udziaĹu w zabawach.
V. TroszczyÄ siÄ o potrzeby wspólnoty KoĹcioĹa.
Te sformuĹowania równiÄ
siÄ nieco od tych, których nauczyliĹmy siÄ na pamiÄÄ wiele lat temu. ZmieniĹa siÄ teĹź w pewnych przypadkach wykĹadnia KoĹcioĹa co treĹci przykazaĹ. Nie zmienia siÄ jednak ich istota.
3. Jak naucza Katechizm KoĹcioĹa Katolickiego, przykazania koĹcielne odnoszÄ
siÄ „do Ĺźycia moralnego, które jest zwiÄ
zane z Ĺźyciem liturgicznym i czerpie z niego moc. ObowiÄ
zujÄ
cy charakter tych praw pozytywnych ogĹoszonych przez wĹadzÄ pasterskÄ
ma na celu zagwarantowanie wiernym niezbÄdnego minimum ducha modlitwy i wysiĹku moralnego oraz wzrastania w miĹoĹci Boga i bliĹşniego” (KKK 2041).
Prawdziwa moc tych przykazaĹ nie zawiera siÄ w zewnÄtrznym autorytecie, ani teĹź w czysto formalnym ich wypeĹnianiu. CzĹowiek gĹÄboko wierzÄ
cy, umocniony darem nowego Ĺźycia w Chrystusie i napeĹniony Duchem ĹwiÄtym potrafi w peĹni odczytaÄ sens wszelkich przykazaĹ.
ZastanowiÄ siÄ: jakie jest moje posĹuszeĹstwo wobec przepisów KoĹcioĹa?
4. ZapamiÄtajmy: „PiÄÄ przykazaĹ koĹcielnych ma na celu zagwarantowanie wiernym niezbÄdnego minimum ducha modlitwy, Ĺźycia sakramentalnego, wysiĹku moralnego oraz wzrastania w miĹoĹci Boga i bliĹşniego” (KomKKK 431).
Bp Roman Marcinkowski
ĹšródĹo http://katechetyczny.diecezjaplocka.pl/1224,l1.html
|