1. Kiedy jakaĹ wartoĹÄ – na przykĹad wartoĹÄ Ĺźycia lub zdrowia ludzkiego – jest zagroĹźona, spoĹecznoĹÄ ustala prawa, które pomagajÄ
jej broniÄ. W kontekĹcie pojawiajÄ
cej siÄ wspóĹczeĹnie w rodzinach przemocy próbuje siÄ wiÄc ustalaÄ nowe prawa, które bÄdÄ
broniĹy tych, którzy sÄ
tam krzywdzeni. Prawo moĹźe byÄ tu niewÄ
tpliwie pomocne, ale nie da siÄ nim na pewno ani do koĹca opisaÄ, ani zastÄ
piÄ tego, z czego powinny wynikaÄ wĹaĹciwe relacje w rodzinie: miĹoĹci. Trudno bowiem w kodeksie karnym zawrzeÄ tak szczegóĹowe i oczywiste wydawaĹoby siÄ przepisy, jak te, Ĺźe matka powinna troszczyÄ siÄ o swoje dziecko, karmiÄ je, czy wstawaÄ, gdy pĹacze w nocy, by je przewinÄ
Ä. Matka byĹaby nawet zdziwiona, gdyby ktoĹ próbowaĹ przedstawiÄ jej grubÄ
ksiÄgÄ, zawierajÄ
ca takie jej obowiÄ
zki. Ona speĹnia to wszystko – maĹo tego: gotowa jest nawet oddaÄ Ĺźycie za dziecko – bo je kocha. W tym jednym sĹowie: „miĹoĹÄ” zawiera siÄ dla niej caĹe prawo.
2. Ortodoksyjni Ĺťydzi wiÄ
ĹźÄ
wĹaĹciwy stosunek czĹowieka do Boga z zachowywaniem szczegóĹowych przykazaĹ, które Talmud okreĹla jako 248 nakazów i 365 zakazów, obejmujÄ
cych kaĹźdy aspekt Ĺźycia. Oparte sÄ
one na objawionym przez Boga MojĹźeszowi Dekalogu. Jezus w Kazaniu na Górze ukazuje siÄ jako nowy MojĹźesz, przynoszÄ
cy nowe Prawo. Jednak „Kazanie na Górze nie znosi przepisów moralnych Starego Prawa i nie pomniejsza ich znaczenia, ale 129 wydobywa jego ukryte moĹźliwoĹci i odsĹania nowe wymagania; objawia caĹÄ
jego BoskÄ
i ludzkÄ
prawdÄ” (KKK 1968).
Poza przykazaniami Nowe Prawo zawiera takĹźe rady ewangeliczne, takie jak czystoĹÄ, ubóstwo, posĹuszeĹstwo. Celem przykazaĹ jest odrzucenie tego, co jest niezgodne z miĹoĹciÄ
Boga i bliĹşniego, celem zaĹ rad ewangelicznych jest oddalenie tego, co nawet nie sprzeciwiajÄ
c siÄ wprost miĹoĹci, moĹźe stanowiÄ przeszkodÄ w jej rozwoju (por. KKK 1973). Nowe Prawo zawarte jest w caĹym Ĺźyciu i nauczaniu Jezusa, zwĹaszcza w Kazaniu na Górze, poznajemy je takĹźe przez katechezÄ moralnÄ
pouczeĹ apostolskich, zawartych w ich listach.
3. Na czym polega nowoĹÄ ewangelicznego Prawa, przyniesionego przez Jezusa? „Nie dodaje [ono] nowych zewnÄtrznych przepisów, ale przemienia samo ĹşródĹo czynów, czyli serce, gdzie czĹowiek wybiera miÄdzy tym, co czyste i nieczyste, gdzie ksztaĹtuje siÄ wiara, nadzieja i miĹoĹÄ, a wraz z nimi inne cnoty. W ten sposób Ewangelia prowadzi Prawo do jego peĹni przez naĹladowanie doskonaĹoĹci Ojca niebieskiego przebaczanie nieprzyjacioĹom i modlitwÄ za przeĹladowców” (KKK 1968). „CaĹe Prawo ewangeliczne sprowadza siÄ do nowego przykazania Jezusa (J 13,34), byĹmy siÄ wzajemnie miĹowali, tak jak On nas umiĹowaĹ” (KKK 1970). Jest wiÄc ono o tyle doskonalsze od starego Prawa, o ile doskonalsza jest miĹoĹÄ matki od szczegóĹowych przepisów, majÄ
cych okreĹlaÄ jej zachowanie wobec dziecka.
Jak czytamy w Katechizmie, „Nowe Prawo jest nazywane prawem miĹoĹci, poniewaĹź pobudza do dziaĹania bardziej z miĹoĹci, którÄ
wlewa Duch ĹwiÄty, niĹź z bojaĹşni. Jest nazywane prawem Ĺaski, poniewaĹź udziela mocy Ĺaski do dziaĹania za poĹrednictwem wiary i sakramentów, oraz prawem wolnoĹci, poniewaĹź wyzwala nas od obrzÄdowych i prawnych przepisów Starego Prawa, skĹania do spontanicznego dziaĹania pod wpĹywem miĹoĹci, a w koĹcu pozwala nam przejĹÄ ze stanu niewolnika, który «nie wie, co czyni Pan jego», do stanu przyjaciela Chrystusa, (…) lub teĹź do stanu syna – dziedzica” (KKK 1972).
4. ZapamiÄtajmy: Nowe Prawo czyli Prawo ewangeliczne „sprowadza siÄ do przykazania miĹoĹci Boga i bliĹşniego, byĹmy siÄ wzajemnie miĹowali, tak jak Chrystus nas umiĹowaĹ; jest prawem Ĺaski, poniewaĹź Ĺaska Ducha ĹwiÄtego uzdalnia nas do takiej miĹoĹci; i jest «prawem wolnoĹci» (por. Jk 1,25), poniewaĹź skĹania do spontanicznego dziaĹania pod wpĹywem miĹoĹci”. (KomKKK 420). „Nowe Prawo znajduje siÄ w caĹym Ĺźyciu i przepowiadaniu Chrystusa oraz w katechezie ApostoĹów: zostaĹo ono wyraĹźone w sposób szczególny w Kazaniu na Górze” (KomKKK 421).
Ks. Tomasz OpaliĹski
ĹšródĹo http://katechetyczny.diecezjaplocka.pl/1230,l1.html
|