Co to jest prawo moralne |
1. Ĺťycie we wspólnocie ludzkiej, ze wzglÄdu na dobro wspólne, wymaga uporzÄ
dkowania. To uporzÄ
dkowanie urzeczywistnia siÄ przez tworzenie praw, nakazów i zakazów, które majÄ
na celu pomóc czĹowiekowi we wspólnym Ĺźyciu. Dobrym przykĹadem takiego uporzÄ
dkowania sÄ
przepisy ruchu drogowego, bez których poruszanie siÄ po ulicach i szosach byĹoby praktycznie niemoĹźliwe. Kodeks drogowy zawiera przepisy, tworzone przez ludzi i dla ludzi. Istnieje jednak prawo, którego czĹowiek tworzyÄ ani zmieniaÄ nie moĹźe, powinien je natomiast poznawaÄ i wprowadzaÄ w Ĺźycie.
2. Pan Bóg jako Stwórca wie doskonale, co jest dla czĹowieka dobre, a co zĹe i tÄ
wiedzÄ
podzieliĹ siÄ z czĹowiekiem, dajÄ
c mu prawo moralne. Jest ono „dzieĹem MÄ
droĹci BoĹźej. MoĹźna je okreĹliÄ, w sensie biblijnym, jako ojcowskie pouczenie, pedagogiÄ BoĹźÄ
. Wyznacza ono czĹowiekowi drogi, zasady postÄpowania, które prowadzÄ
do obiecanego szczÄĹcia” (KKK 1950). JednoczeĹnie prawo moralne zakazuje dróg, które prowadzÄ
do zĹa, odwracajÄ
od Boga i Jego miĹoĹci (por. KKK 1950), a przez to prowadzÄ
do utraty szczÄĹcia, do którego czĹowiek jest przeznaczony.
3. „Prawo jest normÄ
postÄpowania ogĹoszonÄ
przez kompetentnÄ
wĹadzÄ ze wzglÄdu na dobro wspólne” (KKK 1951). Prawa stanowione przez czĹowieka muszÄ
jednak podlegaÄ prawu moralnemu. Istoty nierozumne obdarzyĹ Pan Bóg prawami instynktu, który pozwala im istnieÄ i speĹniaÄ przewidziane przez Boga plany. CzĹowiek jest jedynÄ
istotÄ
ĹźywÄ
, która moĹźe szczyciÄ siÄ tym, iĹź otrzymaĹa od Pana Boga prawo moralne, a obdarzona rozumem, moĹźe je rozeznawaÄ i korzystajÄ
c z niego, kierowaÄ siÄ nim w sposób wolny w swoim postÄpowaniu (por. KKK 1951).
Prawo moralne jest dostÄpne poznaniu czĹowieka w róĹźnych formach. Znajdujemy je w prawie wiecznym, bÄdÄ cym w Bogu ĹşródĹem wszelkich praw. BadajÄ c naturÄ czĹowieka odkrywamy je w tak zwanym prawie naturalnym, które gĹosi chociaĹźby podstawowÄ zasadÄ moralnÄ , Ĺźe dobro naleĹźy czyniÄ, a zĹo odrzucaÄ. WyraĹşnie sformuĹowane prawo moralne znajdujemy w Prawie objawionym w Starym Testamencie, na przykĹad w DziesiÄciu Przykazaniach Boskich (Dekalogu). Przede wszystkim prawo moralne otrzymujemy w Nowym Prawie, Prawie ewangelicznym (por. KKK 1952), które przez Jezusa Chrystusa i ApostoĹów wyjaĹnia, poucza i nakazuje jak ĹźyÄ, by osiÄ gnÄ Ä wytyczony przez Boga cel. Prawo moralne znajduje swÄ peĹniÄ i jednoĹÄ w Chrystusie. To osoba Jezusa Chrystusa jest drogÄ do doskonaĹoĹci: On przecieĹź powiedziaĹ o sobie „Ja jestem DrogÄ i prawdÄ , i Ĺźyciem” (J 14,6). Jego nauka, szczególnie przykazanie miĹoĹci Boga ponad wszystko, a bliĹşniego swego jak siebie samego, jest dla czĹowieka najwiÄkszym zobowiÄ zaniem i prawem moralnym (por. KKK 1953). Prawo moralne znajdujemy wreszcie w prawach koĹcielnych i cywilnych (por. KKK 1952). Prawo moralne, jako prawo BoĹźe, nie moĹźe podlegaÄ gĹosowaniom czy decyzjom jakichkolwiek parlamentów. Sprawiedliwe prawo ludzkie moĹźna zbudowaÄ tylko na fundamencie BoĹźego prawa moralnego. Ludzkie ustawy, jeĹli byĹyby sprzeczne z moralnym prawem BoĹźym, sÄ co najwyĹźej zalegalizowanym bezprawiem i nie mogÄ obowiÄ zywaÄ. Ĺťycie czĹowieka wedĹug takich ustaw staĹoby siÄ pasmem nieszczÄĹÄ. Czy staram siÄ poznawaÄ prawo moralne, szczególnie to zawarte w PiĹmie ĹwiÄtym i nauce KoĹcioĹa? Czy czytam Pismo ĹwiÄte? Czy staram siÄ korzystaÄ z tych wskazaĹ, a przez to osiÄ gaÄ przewidziane przez Pana Boga szczÄĹcie?
4. ZapamiÄtajmy: „Prawo moralne jest dzieĹem MÄ
droĹci BoĹźej. Wyznacza ono czĹowiekowi drogi, zasady postÄpowania, które prowadzÄ
do obiecanego szczÄĹcia i zakazujÄ
dróg zĹa, oddalajÄ
cych od Boga” (KomKKK 415). Znajdujemy to prawo przede wszystkim w prawie naturalnym oraz w prawie objawionym w Starym i Nowym Testamencie, a takĹźe w nauce KoĹcioĹa. DrogÄ
do doskonaĹoĹci jest dla nas Chrystus i jego nauka.
Ks. BronisĹaw SaĹkowski ĹšródĹo http://katechetyczny.diecezjaplocka.pl/1233,l1.html
|