Znaki chleba i wina Drukuj

1. Trudno byłoby wyobrazić sobie nasze życie bez chleba, który stanowi podstawę ludzkiego pokarmu praktycznie we wszystkich kulturach. Podobnie trudno byłoby żyć bez napojów, wśród których – zwłaszcza w kulturze śródziemnomorskiej – znaczące miejsce zajmuje wino. Oba te znaki - chleb i wino – od najdawniejszych czasów stanowią symbol obfitości, a także gościnności.

2. W czasie Ostatniej Wieczerzy Chrystus posłużył się chlebem i winem do złożenia Najświętszej Ofiary. Naśladując wydarzenia z Wieczernika Kościół również używa chleba i wina jako materii sakramentu Eucharystii. Jak naucza Katechizm Kościoła Katolickiego, chleb i wino, które przez słowa Chrystusa i wezwanie Ducha Świętego stają się Ciałem i Krwią Chrystusa, znajdują się „w centrum Eucharystii” (por. KKK 1333). Znaki chleba i wina nie tylko stanowią materię sakramentu, pozostają bowiem także wyrazem dobroci Boga i stworzonego przez Niego świata. Dlatego też w trakcie Mszy świętej, podczas obrzędu przygotowania darów, dziękujemy za chleb i wino, które są owocem ziemi i winnego krzewu, przez co stają się szczególnym darem Stwórcy dla człowieka (por. KKK 1333).

3. Chleb i wino jako znaki sakramentu Eucharystii zostały zapowiedziane już w Starym Testamencie. Katechizm poucza, że „w Starym Przymierzu na znak wdzięczności wobec Stwórcy składano w ofierze chleb i wino pośród pierwocin owoców ziemi”. W Księdze Rodzaju natomiast autor natchniony ukazuje ofiarę Melchizedeka, króla i kapłana w jednej osobie, który na spotkanie z Abrahamem wyniósł chleb i wino (por. Rdz 14,18). W geście tym Kościół widzi zapowiedź swojej ofiary, określanej w modlitwie mszalnej mianem „ofiary doskonałej” (por. KKK 1333). Zgodnie ze wskazaniami Starego Testamentu, w nawiązaniu do żydowskiego święta Paschy, Chrystus podczas Ostatniej Wieczerzy użył chleba przaśnego, czyli niekwaszonego. Kościół, posłuszny tej tradycji, w liturgii również używa takiego chleba. Wino używane do celebrowania Eucharystii, podobnie jak wino użyte przez Zbawiciela, jest winem gronowym.

Obchody Paschy były ściśle związane ze spożywaniem chleba i wina. Niekwaszony chleb przypominał pośpiech, z jakim Izraelici spożywali wieczerzę paschalną w dniu Wyjścia z Egiptu. Wspomnienie manny na pustyni przypominało Żydom, że winni żyć chlebem słowa Bożego, wreszcie obfitość codziennego chleba w Ziemi Obiecanej była potwierdzeniem, że Bóg jest wierny swoim obietnicom. Podczas żydowskiej wieczerzy wypowiadane było także błogosławieństwo nad kielichem wina, wyrażające między innymi prośbę o zbawienie Izraela w czasach mesjańskich. Jezus, ustanawiając Eucharystię, nadał „nowy i ostateczny sens błogosławieństwu chleba i kielicha” (KKK 1334). W Nowym Testamencie znajdziemy zapowiedzi ustanowienia Eucharystii poprzez szczególne wydarzenia związane ze znakami chleba i wina. W Katechizmie czytamy, że „cudowne rozmnożenia chleba, w czasie których Pan odmawia błogosławieństwo, łamie i daje uczniom chleb, aby nakarmić nim tłumy, są zapowiedzią obfitości jedynego Chleba – eucharystycznego. Znak wody przemienionej w wino w Kanie, zapowiada już Godzinę uwielbienia Jezusa. Ukazuje wypełnienie uczty weselnej w Królestwie Ojca, gdzie wierni będą pili nowe wino, będące Krwią Chrystusa” (KKK 1335).

4. Zapamiętajmy: Znaki chleba i wina zapowiadają ustanowienie Eucharystii zarówno w Starym, jak i w Nowym Testamencie. Chrystus, ustanawiając ten sakrament użył zgodnie z żydowską tradycją przaśnego chleba i wina gronowego. Kościół, naśladując w liturgii wydarzenia z Wieczernika, również używa niekwaszonego chleba i wina z winogron jako materii sakramentu Eucharystii. Podczas Mszy świętej chleb i wino używane do jej sprawowania stają się Ciałem i Krwią Chrystusa.

Ks. Władysław Jagiełło

Źródło Katechizm Płocki część II - archiwum