Sakramentalia Drukuj

1. Zapewne każdy z nas prosił kiedyś o poświęcenie różańca, medalika czy książeczki do nabożeństwa. Bywamy na uroczystościach poświęcenia nowego kościoła, często widzimy poświęcenie nowej figury Matki Bożej, pomnika Jana Pawła II czy tablicy pamiątkowej. Niektórzy, zwłaszcza rodzice pary narzeczonych, przed wyruszeniem na ceremonię ślubną błogosławią swe dzieci na nową drogę życia. Każdy chyba choć jeden raz żegnał się znakiem krzyża przed posiłkiem lub wyruszeniem w drogę. Możemy więc zapytać, czy te czynności i wydarzenia są znakiem zapewniającym Bożą pomoc i z czego wynika ich skuteczność.

2. Takie i im podobne pobożne gesty to sakramentalia. Ustanowił je, w odróżnieniu od sakramentów, nie Chrystus Pan, ale Kościół, który naucza, że „są to znaki święte, które z pewnym podobieństwem do sakramentów oznaczają skutki, przede wszystkim duchowe, a osiągają je przez modlitwę Kościoła. Przygotowują one ludzi do przyjęcia głównego skutku sakramentów i uświęcają różne okoliczności życia” (KKK 1667). Oznacza to, że sakramentalia nie udzielają łaski Ducha Świętego tak, jak sakramenty, jednak przez modlitwę Kościoła uzdalniają nas do przyjęcia tej łaski i pomagają z nią współpracować (por. KKK 1670).

3. Każdy ochrzczony uczestniczy w powszechnym kapłaństwie Ludu Bożego, dlatego każdy jest powołany i w pewnym sensie uprawniony do tego, by być błogosławionym i błogosławić (KKK 1669). Jako dzieci Boże mamy prawo wzywać Bożej pomocy przez sakramentalia, wśród których Katechizm wymienia na pierwszym miejscu błogosławieństwa, i prosić Ojca w niebie, by uświęcił i wspierał swoją łaską pewne posługi i zadania w Kościele, stany życia – małżeństwo, czy stan zakonny, oraz by dopomógł w należyty sposób używać przedmiotów religijnych, a także wspierał nas w różnych okolicznościach życia. Sakramentalia mają swój cel, którym jest uświęcenie człowieka i uwielbienie Boga. Ilekroć więc błogosławimy kogoś np. na drogę lub prosimy o błogosławieństwo przedmiotów kultu, uświadamiamy sobie, że to Bóg jest dawcą każdego dobra. On pomaga je osiągnąć, On chroni od napaści złego ducha, On wreszcie wzmacnia jedność i pokój pomiędzy tymi, którzy zasiadają do wspólnego posiłku. Prosząc Boga o dobro uwielbiamy Go i wyznajemy, że jest naszym najlepszym Ojcem. Bóg udzielając nam swego błogosławieństwa, udziela nam łaski wysłużonej przez mękę, śmierć i zmartwychwstanie swego Syna, Jezusa Chrystusa. To z Paschalnego Misterium Chrystusa czerpią moc wszystkie sakramenty i sakramentalia. Dlatego błogosławiąc lub poświęcając osoby i przedmioty, zawsze czynimy znak krzyża i używamy pobłogosławionej wody, przypominającej chrzest święty. Niektóre spośród błogosławieństw mają charakter trwały. Taką moc ma np. poświęcenie Bogu osób zakonnych oraz przeznaczenie różnych przedmiotów i miejsc dla użytku liturgicznego: poświęcenie kościoła, ołtarza, naczyń i szat liturgicznych, dzwonu, różańca lub medalików świętych. Te osoby lub przedmioty zostają poświęcone Bogu i stają się Jego szczególną własnością. Dlatego należy im się szacunek, a ich znieważanie obraża Boga (por. KKK 1672).

Szczególnym rodzajem sakramentaliów są egzorcyzmy. Ewangelie podają wiele razy przykłady modlitwy i błogosławieństwa, które Jezus Chrystus czynił nad opętanymi przez szatana, uwalniając te osoby od wpływu złego ducha (por. Mk 1, 25). Kościół czyniąc nad kimś egzorcyzmy mocą Chrystusa prosi Boga, aby ta osoba była uwolniona, chroniona i zachowana od mocy szatańskiej. Egzorcyzm jest zarezerwowany tylko dla kapłanów i udzielany za zgodą biskupa (por. KKK 1673).

4. Zapamiętajmy: Sakramentalia to „święte znaki ustanowione przez Kościół dla uświęcenia pewnych okoliczności życia chrześcijańskiego. Zawierają one zawsze modlitwę, której często towarzyszy znak krzyża (…). Wśród sakramentaliów ważne miejsce zajmują błogosławieństwa, które są uwielbieniem Boga i modlitwą o Jego dary, poświęcenia pewnych osób Bogu oraz przedmiotów do użytku liturgicznego” (KomKKK 351).

Ks. Jarosław Kulesza

Źródło Katechizm Płocki część II - archiwum