Bierzmowanie: znaki, obrzędy, celebracja Drukuj

1. Sakramenty święte, które przyjmują wszyscy wierni, udzielane są zwykle przez kapłanów. Spośród nich tylko jeden – bierzmowanie – z reguły udzielany jest przez biskupa. Przyjęcie sakramentu poprzedza zwykle długie przygotowanie kandydatów, podczas którego – w ramach wielu spotkań - poznają oni przebieg liturgii, a także sens i znaczenie poszczególnych obrzędów.

2. Katechizm Kościoła Katolickiego naucza, że szczególnie ważnym znakiem związanym z tym sakramentem jest „znak namaszczenia oraz to, co namaszczenie oznacza i wyciska, czyli pieczęć duchową” (KKK 1293). W symbolice biblijnej namaszczenie posiada wielkie bogactwo treści. Pismo święte wiele razy mówi o oliwie, która jest znakiem obfitości, ma wartość oczyszczającą, uzdrawiającą i udzielającą siły (por. KKK 1293). Całe bogactwo znaczeniowe namaszczenia oliwą można odnaleźć w życiu sakramentalnym. Można tu odnaleźć wszystkie biblijne znaczenia przypisane oliwie. Sakrament namaszczenia chorych wyraża uzdrowienie i pociechę; namaszczenie olejem krzyżma po chrzcie, w trakcie bierzmowania i podczas udzielania święceń kapłańskich jest znakiem konsekracji. Jak poucza Katechizm, „bierzmowanie sprawia, że chrześcijanie, to znaczy ci, którzy zostali namaszczeni, uczestniczą głębiej w posłaniu Jezusa Chrystusa i w pełni Ducha Świętego, którą On posiada, aby całe ich życie wydawało miłą Bogu wonność Chrystusa (por. 2 Kor 2, 15)” (KKK 1294). Przez namaszczenie osoba bierzmowana otrzymuje „duchowe znamię” - pieczęć Ducha Świętego. Jest ona „znakiem całkowitej przynależności do Chrystusa i trwałego oddania się na jego służbę” (KKK1296). Katechizm wspomina także, iż owa pieczęć jest znakiem Bożej opieki, jaką otrzymają podczas powtórnego przyjścia Chrystusa wszyscy nią „opieczętowani” (por. Ap 7, 2-3; KKK 1296).

3. Liturgia sakramentu bierzmowania jest w obrządku rzymskim wyraźną kontynuacją liturgii chrztu świętego. Zaczyna się bowiem od odnowienia przyrzeczeń chrzcielnych i wyznania wiary przez bierzmowanych, podobnie jak to się dzieje podczas liturgii chrzcielnej (por. KKK 1298). Kolejnym ważnym znakiem towarzyszącym liturgii bierzmowania jest apostolski gest wyciągnięcia rąk nad bierzmowanymi. Jak naucza Katechizm, „jest to gest, który od czasów apostolskich jest znakiem daru Ducha” (KKK 1299).

Po modlitwie o wylanie Ducha Świętego następuje istotny obrzęd sakramentu, którego biskup dokonuje poprzez namaszczenie olejem krzyżma czoła osoby bierzmowanej wraz z nałożeniem ręki i wypowiedzenie wybranego przez bierzmowanego imienia oraz słów: Przyjmij znamię daru Ducha Świętego”. Osoba przyjmująca sakrament odpowiada Amen”, potwierdzając tym samym zgodę na przyjęcie sakramentu i zapewniając o gotowości do współpracy z łaską Bożą (por. KKK 1300). Liturgię sakramentu wieńczy znak pokoju, wyrażający „kościelną komunię z biskupem i wszystkimi wiernymi” (KKK 1301). 

4. Zapamiętajmy: Liturgia sakramentu bierzmowania zawiera ważne znaki, spośród których najistotniejszym jest namaszczenie olejem krzyżma wraz z nałożeniem ręki, będące zewnętrznym wyrazem duchowej konsekracji. Znakowi temu towarzyszą obrzędy, wyjaśniające istotę sakramentu. Należą do nich: apostolski gest wyciągnięcia rąk, oznaczający udzielenie daru Ducha Świętego oraz pocałunek pokoju, wyrażający jedność w Kościele.

Ks. Jerzy Drozdowski

Źródło Katechizm Płocki część II - archiwum