1. Muzyka - jako jedna ze sztuk, obok architektury, rzeźby i malarstwa - od zarania dziejów we wszystkich znanych kulturach związana była z czynnościami religijnymi. Już od starożytności znane jest powiedzenie św. Augustyna: „Kto dobrze śpiewa, podwójnie się modli”. Śpiew towarzyszący świętym czynnościom traktowany był zawsze jako element modlitwy, stanowiąc jedną z jej form.

2. W Katechizmie Kościoła Katolickiego czytamy, iż „tradycja muzyczna całego Kościoła stanowi skarbiec nieocenionej wartości, wybijający się ponad inne sztuki, przede wszystkim przez to, że śpiew kościelny związany ze słowami jest nieodzowną oraz integralną częścią uroczystej liturgii” (KKK 1156). Muzyka liturgiczna to taka muzyka, którą Kościół włącza do swojego oficjalnego i publicznego kultu, czyli do liturgii. Nadrzędnym jej celem jest chwała Boża i uświęcenie wiernych. Śpiew i muzyka spełniają swoje funkcje tym wymowniej, „im ściślej zwiążą się z czynnością liturgiczną, według trzech podstawowych kryteriów: pełne wyrazu piękno modlitwy, jednomyślne uczestniczenie zgromadzenia w przewidzianych momentach i uroczysty charakter celebracji” (KKK 1157). Śpiew i muzyka w liturgii nie są więc sztuką samą dla siebie, ale mają służyć liturgii. W służbie liturgii muzyka upatruje źródło swej największej godności.

3. Muzyka nie może być traktowana jedynie jako dodatek do liturgii, bądź jej ozdoba. Liturgia jest świętowaniem misterium Chrystusa, które potrzebuje odpowiedniej szaty. Taką szatą, wprawdzie niewidzialną, ale bardzo wyraźnie obecną poprzez dźwięki, jest właśnie muzyka. Śpiew jest czynnikiem, który tworzy wspólnotę. Śpiewający wychodzi z izolacji i wkracza w sferę komunikowania się, przez co pogłębia swój kontakt z innymi modlącymi się. Muzyka - jako integralna część liturgii - jest elementem współtworzącym liturgię. Została ona przeznaczona do ciągłego oddawania czci Bogu. Poszczególne jej elementy, takie jak melodia, harmonia i rytm, związane ze śpiewem nierozerwalnie łączą się z liturgią: z jej treścią i akcją. W ten sposób nie tylko stają się częścią obrzędu, ale wprowadzają wiernych w niewidzialną rzeczywistość sprawowanego misterium. Tam, gdzie człowiek wysławia Boga, samo słowo nie wystarcza. Rozmowa z Bogiem przekracza granice ludzkiej mowy. Dlatego przyzywa ona na pomoc muzykę, która scalając i przekształcając modlitwę, jeszcze bardziej ujawnia znaczenie słów. Muzyka nadaje tekstom niezwykłą i rozumowo niewytłumaczalną moc. Należy więc starać się o to, by muzyka była godna liturgii i ściśle się z nią łączyła, wyrażając prośbę, żal, radość, dziękczynienie czy uwielbienie. Niestety, bywa niekiedy, że sprawowanie liturgii zamienia się w festiwale piosenki, bądź w koncerty muzyki religijnej z liturgią w tle, a w niektórych kościołach pieśni zastępuje się piosenkami. Wiele z nich naśladuje przy tym muzykę świecką. Tego typu muzyka odbiera świątyni jej sakralność, powagę i godność. Katechizm Kościoła Katolickiego wyraźnie przypomina, że „przeznaczone do śpiewów kościelnych teksty powinny się zgadzać z nauką katolicką. Należy je czerpać przede wszystkim z Pisma świętego i źródeł liturgicznych” (KKK 1158). Ponadto należy korzystać ze śpiewników zatwierdzonych przez kompetentną władzę kościelną.

4. Zapamiętajmy: Śpiew i muzyka w liturgii są nieodzowną oraz integralną częścią uroczystej liturgii. Tradycja muzyczna Kościoła stanowi skarbiec nieocenionej wartości, z którego należy korzystać w przeżywaniu świętej liturgii. Muzyka liturgiczna, aby była godna świętych obrzędów, powinna być najpierw hymnem pochwalnym ku czci Boga Stwórcy i Zbawiciela, a następnie - w swej roli uświęcającej człowieka - wyrażać modlitwę, przyczyniać się do jednomyślności zgromadzenia oraz nadawać uroczysty charakter świętym obrzędom.

Ks. Piotr Wiśniewski

Źródło Katechizm Płocki część II - archiwum