1. Wiemy, że sprawowanie Eucharystii stanowi dla Kościoła centrum życia chrześcijańskiego. W czasie Mszy świętej wyrażamy naszą wiarę w rzeczywistą obecność Jezusa Chrystusa pod postaciami chleba i wina. Jednocześnie Kościół Katolicki okazuje kult uwielbienia należny Eucharystii także poza Mszą świętą. Czyni to poprzez „przechowywanie konsekrowanych Hostii, wystawianie ich do publicznej adoracji wiernych i obnoszenie w procesjach” (KKK 1378).

2. Kult Eucharystii poza Mszą świętą łączy się ze zwyczajem stałego przechowywania Najświętszego Sakramentu. Został on zapoczątkowany najprawdopodobniej już w pierwszych wiekach chrześcijaństwa, kiedy to praktykowano przechowywanie Eucharystii celem udzielania jej chorym poza Mszą świętą (por. KKK 1379). Pierwsze ślady bardziej rozwiniętego kultu Eucharystii, występują na początku drugiego tysiąclecia chrześcijaństwa – w wieku XI. Pojawiły się wówczas wyrazy czci wobec Eucharystii, zwyczaj klękania przed Najświętszym Sakramentem, czy też zwyczaj zapalania tak zwanej wiecznej lampki. Ważnym czynnikiem dla rozwoju formacji eucharystycznej było też ustanowienie święta Bożego Ciała i pojawienie się procesji eucharystycznych (XIII w.), a także – współistniejąca z tą formą kultu – potrzeba adoracji Najświętszego Sakramentu. W związku z tym również miejsce przechowywania Eucharystii stawało się coraz bardziej widoczne, umieszczane na ołtarzu lub w jego pobliżu, z czasem przybierając postać ozdobnego tabernakulum (por. KKK 1379). Znaczny rozkwit kultu eucharystycznego poza Mszą świętą można było zaobserwować w drugiej połowie XX wieku. Obecnie w naszych świątyniach praktykowane są między innymi całodzienne wystawienia w ramach tzw. adoracji wieczystej, godzina święta, adoracje w pierwsze niedziele miesiąca czy uroczyste wystawienie Najświętszego Sakramentu trwające przez dłuższy czas (dawniej zwane nabożeństwem czterdziestogodzinnym).

3. Kult Świętych Postaci poza Mszą świętą winien zmierzać do uznania rzeczywistej obecności Jezusa Chrystusa i do zjednoczenia z Nim. Katechizm Kościoła Katolickiego naucza, że „obecność prawdziwego Ciała Chrystusowego i prawdziwej Krwi w tym sakramencie (...) można pojąć nie zmysłami, lecz jedynie przez wiarę, która opiera się na autorytecie Bożym” (KKK 1381). Sens tej obecności Katechizm wyjaśnia następująco: „Skoro w widzialnej postaci miał On (Chrystus) opuścić swoich, to chciał dać nam swoją obecność sakramentalną; skoro miał ofiarować się na krzyżu dla naszego zbawienia, to chciał, byśmy mieli pamiątkę Jego miłości, którą umiłował nas aż «do końca» (J 13,1), aż po dar ze swego życia” (KKK 1380).

4. Zapamiętajmy: Kościół od początku przechowywał Eucharystię celem udzielania jej chorym. Z biegiem czasu wytworzył się zwyczaj adorowania tego Sakramentu. Dziś również Kościół poleca rozwijać poza Mszą świętą publiczne i prywatne formy czci Najświętszej Eucharystii. Winny one przyczyniać się do kształtowania wśród wiernych postaw sprzyjających pełnemu zjednoczeniu z Chrystusem w Komunii świętej.

Ks. Piotr Joniak

Źródło Katechizm Płocki część II - archiwum