1. W różnych sytuacjach człowiek potrzebuje znaków. Znaki drogowe ułatwiają bezpieczne dotarcie do celu podróży, znaki nutowe pozwalają zapisać melodię, zaś dzięki ilustracjom graficznym można łatwiej przyswoić sobie skomplikowane treści.

2. W życiu duchowym człowieka również potrzebne są znaki. Ich zadaniem jest ukazanie w widzialny sposób niewidzialnego Bożego działania. Rolę tę pełnią sakramenty święte. Jak naucza Katechizm Kościoła Katolickiego, są one „skutecznymi znakami łaski, ustanowionymi przez Chrystusa i powierzonymi Kościołowi”, przez które „jest nam udzielane życie Boże” (KKK 1131). Katechizm przypomina, że Kościół dysponuje siedmioma sakramentami. Należą do nich: chrzest, bierzmowanie, Eucharystia, pokuta, namaszczenie chorych, kapłaństwo i małżeństwo (por. KKK 1113). Warto podkreślić, że Kościół nie ustanowił sakramentów, a jedynie jest ich szafarzem, udzielając ich dla pożytku wiernych.

3. Sakramentalne znaki biorą swój początek ze zbawczych czynów i słów Jezusa. Wszystko, co dokonuje się w sakramentach, zostało wcześniej dokonane przez Zbawiciela (por. KKK 1115). „«Opierając się na nauczaniu Pisma świętego, na tradycjach apostolskich... i na zgodnym zdaniu Ojców», wyznajemy, że «wszystkie sakramenty Nowego Przymierza zostały ustanowione przez Jezusa Chrystusa»” (KKK 1114) – czytamy w Katechizmie. Zbawiciel nie tylko ustanowił sakramentalne znaki, ale jest w nich obecny za każdym razem, kiedy są udzielane. „To On chrzci i to On działa w swoich sakramentach, aby udzielać łaski, jaką oznacza sakrament” (KKK 1127).

Sakramenty sprawowane są przy pomocy widzialnych obrzędów, które oznaczają i powodują niewidzialne duchowe łaski. Aby sakrament był udzielony w sposób ważny, zawsze musi zostać zachowana jego materia i forma, określona przez Kościół na podstawie Pisma świętego i tradycji apostolskiej. Na przykład w przypadku chrztu materią sakramentu jest woda, którą kapłan polewa głowę katechumena, formą zaś słowa: „Ja ciebie chrzczę w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego”. Aby znaki sakramentalne były dla wiernych jak najczytelniejsze, Kościół wzbogacił je przez wieki o obrzędy wyjaśniające sens i cel danego sakramentu (por. KKK 1131).

Sakramenty obejmują wszystkie etapy i wszystkie ważne momenty życia chrześcijanina: sprawiają narodzenie i rozwój chrześcijańskiego życia wiary, uzdrowienie i dar posłania (por. KKK 1210). Pierwszą grupę stanowią sakramenty wtajemniczenia chrześcijańskiego, czyli chrzest, bierzmowanie i Eucharystia. Jak naucza Katechizm, są one fundamentami całego życia chrześcijańskiego (por. KKK 1212).

Życie łaską Bożą otrzymaną w sakramentach wtajemniczenia może w wyniku pokus lub grzechu ulec osłabieniu lub zostać zniszczone. Podobnie jest z życiem biologicznym, nękanym przez słabości i choroby. Przywróceniu zdrowia duszy i ciała służą sakramenty uzdrowienia, którymi są pokuta i namaszczenie chorych (por. KKK 1421).

Ostatnią grupą są sakramenty służące głównie zbawieniu innych i budowaniu wspólnoty chrześcijańskiej. Są nimi kapłaństwo i małżeństwo (por. KKK 1534).

Niektóre sakramenty można przyjąć tylko jeden raz. Należą do nich chrzest, bierzmowanie i kapłaństwo, o których Katechizm naucza, iż „oprócz tego, że udzielają łaski, wyciskają charakter sakramentalny” (KKK 1121). Ów „charakter” polega na wewnętrznym upodobnieniu chrześcijanina, który przyjął te sakramenty, do Chrystusa i Kościoła. Upodobnienie to jest nieusuwalne i na zawsze pozostaje w duszy jako pozytywna dyspozycja człowieka do przyjęcia łaski Bożej, jako obietnica i zapewnienie Bożej opieki oraz powołanie do kultu Bożego i służby Kościołowi (por. KKK 1121).

4. Zapamiętajmy: Sakramenty są widzialnymi znakami Bożej łaski, ustanowionymi przez Chrystusa i powierzonymi Kościołowi. Jest siedem sakramentów świętych. Jedne z nich powodują w duszy człowieka rozwój wiary, inne leczą z ran duchowych i chorób cielesnych, jeszcze inne – przyczyniają się do budowania jedności wspólnoty Ludu Bożego.

Ks. Franciszek Różański

Źródło Katechizm Płocki część II - archiwum